Article in Den Haag Centraal (Dutch)
In welke Bubble leef jij?
Internetgebruikers raken bijna ongemerkt verstrikt in hun eigen “bubble”. Dat is een zorgelijke tendens, maar wat doe je eraan? De Haagse Hogeschool doet een poging tot bewustwording met een nieuw, interactief kunstwerk. Dat laat studenten niet alleen hun favoriete keuzes zien, maar ook het tegenovergestelde.
Door Hendrik van Leeuwen
“Het meisje met de gouden tand springt eruit. Een bijzondere sneaker wordt ook gauw aangeklikt als interessant beeld. En abstracte foto’s zijn populairder dan je zou verwachten, maar het project is nog maar net begonnen,“ zegt Johan Nieuwenhuize. Het is nog te vroeg om conclusies te trekken uit het visuele onderzoek van de Haagse fotograaf. Dat gebeurt pas in een later stadium ‘machine learning’ onderzoeker Robin van Emden alle gegevens in kaart heeft gebracht.
‘The Bubble’ berust op een populariteitspoll. Johan Nieuwenhuize vroeg 80 studenten naar hun voorkeuren op het gebied van mode en uitgaan, naar hun nieuwsbronnen, vrijetijdsbesteding en geliefkoosde plekken op de Hogeschool. Dat gebeurde in eerste instantie via chat-gesprekken, wat hem informatie verschafte over de belevingswereld van studenten. “Daarna ben ik ook ter plekke poolshoogte gaan nemen met mijn camera. Ik kwam bijvoorbeeld terecht in een karakoke-bar en bij een roeivereniging. Plaatsen waar ik anders nooit zou komen. Het heeft mijn aanpak, mijn stijl van fotograferen niet beïnvloed, maar de onderwerpen zijn wel anders.”
In grote trekken moet de studentenwereld hem niet vreemd zijn voorgekomen. De in 1980 geboren Nieuwenhuize studeerde eerst industrieel productontwerp aan de Haagse Hogeschool, voordat hij zich op de Koninklijke Academie in fotografie specialiseerde. Beide opleidingen komen samen in zijn stijl van fotograferen. Hij zoomt zo ver in op details dat elk onderwerp wordt gepresenteerd als een object. Een mond, een oog, een oranje vlak of een lap stof, door de extreme focus krijgt het krijgt allemaal de begerenswaardig kwaliteit van een uitvergrote waterdruppel op een ijskoud bierglas.
Die aanpak maakt de serie ‘Collected Memory’, waar hij 2009 mee begon, ook zo vreemd. Het betreft luchten boven rampplekken zoals het WTC in New York. De vraag die Nieuwenhuize stelt is: wat zie je, op exact hetzelfde rampzalige moment op de kalender, maar dan jaren later? Een blauwe hemel misschien. Een ijle nevel in de stratosfeer. Als je omlaag kijkt, in het gat van de verdwenen wolkenkrabbers, naar het onophoudelijk vallende water van het indrukwekkende ground zero-monument, wordt je onontkoombaar herinnerd aan die fatale dag. Maar wie bespeurt er goed of kwaad in de lucht? Toch kan inzoomen op de verte je behoorlijk aan het denken zetten.
Johan Nieuwenhuize hield 717 beelden over aan zijn expeditie op de Haagse Hogeschool. Op de website bubble.pavlov.tech kan iedereen (ook buitenstaanders) een favoriete keuze maken, maar alleen de keuzes van studenten worden in de expositieruimte van de Haagse Hogeschool getoond. Op grote beeldschermen zijn gestaag wisselende series van drie foto’s te zien. Elke serie is door het ‘filter’ van één student gegaan, al weet je nooit van wie, want alle in formatie wordt op anonieme basis vergaard en opgeslagen. Naar verwacht zal de visuele ‘bubble’ waarin de studentenbevolking leeft in toenemende mate duidelijk worden. Er is echter ook een ‘anti-filter’ ingebouwd, want zodra een bewegingssensor registreert dat een passant dichterbij komt, verandert de combinatie van drie beelden in een selectie die juist niet vaak uitgekozen is.
“In de studentenportretten van Beat Streuli en de celebrity-fotografie van Anton Corbijn wordt een hele andere tijdgeest voelbaar gemaakt als in de huidige beeldcultuur waarin de ‘selfie’ zo’n dominante rol speelt. Nieuwenhuize vertolkt perfect waar de internetgeneratie nu aan verslingerd is.”
Tot zover de theorie. In een begeleidend essay betwijfelt curator en onderzoeker Jelle Bouwhuis of er veel verschil zal zijn tussen filter en anti-filter. Ondanks een aangename variatie in beelden functioneert de seriematige close up-stijl van Nieuwenhuize als een alles gelijkschakelend filter. Een gat in een broekspijp is van dichtbij bekeken net zo interessant als een stuk bovenleiding van de tram. In beide gevallen staat esthetische kwaliteit van het beeld voorop. Niettemin is het een boeiend en eigentijds kunstwerk dat de Haagse Hogeschool in het kader van het dertig jarig bestaan toevoegt aan haar kunstcollectie. In de studentenportretten van Beat Streuli en de celebrity-fotografie van Anton Corbijn wordt een hele andere tijdgeest voelbaar gemaakt als in de huidige beeldcultuur waarin de ‘selfie’ zo’n dominante rol speelt. Nieuwenhuize vertolkt perfect waar de internetgeneratie nu aan verslingerd is.
Source: Den Haag Centraal, August 23rd 2018
